ریال دیجیتال در حالی به‌ زودی کار خود را در کشور شروع می کند که این نوع پول جدید نامرئی ماهیتاً همان اسکناس است و مزایای آن علاوه بر حذف فیزیکی اسکناس، تبادلات مالی را در مسیر دنیای دیجیتال قرار می دهد، به طوری که با انجام تراکنش در حداکثر فاصله و حداقل زمان می‌توان به راحتی در هر نقطه و هر ساعتی از شبانه‌روز، با سرعت بالا، اقدام به خرید، پرداخت یا انتقال وجه کرد. مزیت دیگر ریال دیجیتال این است که به چالش‌های پرداخت‌های خرد پول پایان می دهد و تمامی افراد بالای ۱۸ سال با دسترسی به تلفن همراه هوشمند و عضویت در شبکه بانکی، می‌توانند از مزایای ریال دیجیتال بهره مند شوند.

نکته قابل توجه این است که این نوع پول، همانند سایر ابزارهای پرداخت الکترونیکی بانک مرکزی، از بالاترین سطح امنیت برخوردار بوده و تراکنش‌های انجام شده با آن به طور کامل قابل رصد و پیگیری است. این امر نشان‌دهنده پیشرفت‌های قابل توجه کشور در زمینه بانکداری الکترونیک و حرکت به سمت دنیای بدون پول نقد است. از سویی ویژگی مهم ریال دیجیتال به قانونی بودن رمز ریال مربوط می‌شود چرا که روی این ابزار پرداختی سیاست‌ها و قانون‌گذاری‌های خاص هر کشوری وجود دارد به طوری که راه‌اندازی آن به عهده نهادهای مالی هر کشوری بوده و قوانین مهمی برای آن تدوین شده است.

ظهور ریال دیجیتال و حذف تدریجی اسکناس

حرکت بسمت الکترونیکی شدن پول و مدرنیزه شدن آن با شیوه های نوین در دنیای پیشرفته به گونه ای است که رییس کل بانک مرکزی می گوید: فناوری های دیجیتال از نقاط قوت نظام بانکی کشور محسوب می شود به طوری که شبکه شتاب ایران با پرداخت زیر ۲ ثانیه یکی از قوی ترین شبکه های پرداخت منطقه شده است. از طرفی بزودی ریال دیجیتال در کشور کار خود را شروع می کند؛ علاوه بر این با تلاشی که در سال های گذشته صورت گرفته اقدامات خوبی در عرصه توجه به ایجاد سامانه های الکترونیکی نقل و انتقالات پول الکترونیکی انجام شده است، یکی از اقدامات طراحی سامانه «ACUMER» است که متعلق به آسیاست. در چنین شرایطی تلاش شده است در مدیریت تحریم از این ابزار حداکثر استفاده را به عمل آوریم و با خیلی از کشورها ارتباط مالی ایجاد کنیم. اکنون بجای سوییفت این سامانه در کشور طراحی شده و کار می کند.

فرزین تاکید دارد؛ باید بتوانیم تسویه را با ارزهای بریکس انجام دهیم. البته یک پلتفرم تسویه برای پرداخت های برون مرزی راه اندازی شده که فعلا در مرحله مقدماتی است. این فرصت خوبی است که بتوانیم تعاملاتمان به ویژه در حوزه تسویه را از این طریق انجام دهیم. همچنین بانک مرکزی به موقع در حوزه راه اندازی ریال دیجیتال ورود کرده است، این در حالی است که خیلی از کشورها از ریال دیجیتال استفاده می کنند که این اقدام می تواند کارایی نظام مالی کشور را افزایش دهد.

تسهیل و تسریع در روند نقل و انتقالات پول با ریال دیجیتال

کاوه مشتاق، رئیس انجمن بلاکچین در گفت و گو با خبرگزاری «بازار» درباره مزایای ریال دیجیتال گفت: ریال دیجیتال ابزاری برای تسریع و تسهیل امورات بانکی است و کاربرد آن می تواند به حذف اسکناس همچنین راحتی نقل و انتقال پول برای کاربران بینجامد. تبادلاتی پولی که همه تراکنش ها از این طریق قابل رصد و پیگیری بوده و برای عقب نماندن از دنیا در عرصه بانکداری مدرن دنیا، حرکت در این مسیر ضرورتی اجتناب ناپذیراست اما به نظر می رسد دایره فعالیت آن باید گسترده شود چرا که می‌توان از ریال دیجیتال برای قراردادهای هوشمند استفاده کرد، ولی بانک مرکزی هنوز امکان نوشتن قرارداد هوشمند برای ریال دیجیتال را در اختیار عموم بخصوص شرکت ها قرار نداده است.

وی اظهارداشت: ریال دیجیتال موقعی می تواند پر مزیت شود و نسبت به کارکرد کنونی بانکداری دیجیتال که مردم هم اکنون کارتهای متعدد بانکی در جیب دارند و از آن استفاده می کنند، متفاوت باشد که اقدامات در چنین عرصه ای با ایجاد امکان قرارداد هوشمند برای شرکت های این حوزه نیز فراهم شود چرا که پول قابل برنامه ریزی است و نیاز به برنامه نویسی دارد، اما اکنون فقط چند بانک از چنین ابزار نوین و مزیتی بهره مند هستند. در چنین شرایطی لازمه توسعه ریال دیجیتال در کشور و استفاده کلی برای انجام امورات این است که شرکت های این حوزه نیز از چنین مزیتی بهره مند شوند تا خدمات نقل و انتقالات پولی و ... راحت و البته به صورت گسترده انجام شود.

توسعه تجارت بین المللی با استفاده از رمز ارزها در شرایط تحریم

رئیس انجمن بلاکچین خاطرنشان کرد: از آنجایی که کشور در شرایط تحریم قرار دارد استفاده از رمز ارزها می تواند در انجام تبادلات تجاری کمک کند، چرا که نقل و انتقال پول به دلیل عدم اتصال به سوئیفت و مسئله اف ای تی اف انجام نمی شود ولی تجار و بازرگانان با استفاده از رمز ارزها می توانند اقدام به تجارت کنند. پول بریکس نیز که به تازگی از آن رونمایی شد، تسهیل کننده تجارت بین ایران با کشورهای عضو خواهد شد، بنابراین کشور باید خود را با دنیای پیشرفته الکترونیکی در عرصه بانکداری و انجام تبادلات پولی مدرن همسو کند و در این مسیر گامهای بلندی برداشته شود.

مشتاق اضافه کرد: رمز ارز ملی که امروزه از آن به عنوان ریال دیجیتال نام برده می شود، موضوعی است که بحث آن از سال ۱۳۹۷ آغاز و دومین پیش‌نویس سند آن در آذرماه ۱۴۰۱ منتشر شد. اکنون نیز ریال دیجیتال به صورت پایلوت در اختیار چند بانک تجاری بوده و امکان عقد قرارداد دیجیتالی با آن وجود ندارد. البته باید به این نکته توجه شود که ریال دیجیتالی خاصیت غیرمتمرکز بودن بیت کوین را ندارد و هر فردی که بخواهد در این شبکه وارد شود، ابتدا باید احراز هویت شود و تمامی تراکنش‌ها نیز قابل ردیابی است. نکته قابل توجه این است که هر چند می‌توان از ریال دیجیتال برای قراردادهای هوشمند استفاده کرد اما بانک مرکزی هنوز امکان نوشتن قرارداد هوشمند برای ریال دیجیتال را در اختیار عموم قرار نداده است.